Tham quan mô hình giai đoạn lúa chín, áp dụng cơ giới hóa trong khâu thu hoạch

Thanh Hóa là một tỉnh có tiềm năng thế mạnh về phát triển nông nghiệp. Vụ Xuân năm 2023, toàn  tỉnh  gieo  trồng  192.000  ha,  sản  lượng  lương  thực  phấn  đấu  đạt 789.000  tấn; Trong đó diện  tích  lúa 113.000 ha, năng suất 64  tạ/ha. Thực hiện Đề án tái cơ cấu ngành trong những năm qua, nhiều chương trình, dự án đã được triển khai theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị trên một đơn vị diện tích. Bên cạnh những thành quả đạt được thì vẫn còn một số vấn đề cần phải khắc phục. Đó là nhiều hộ nông dân theo tập quán, thói quen, chưa áp dụng đúng quy trình kỹ thuật thâm canh, chưa áp dụng đồng bộ tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, đặc biệt là cơ giới hóa đồng bộ trong sản xuất lúa, thiếu liên kết trong sản xuất. Điều này dẫn đến chưa phát huy được hết tiềm năng, thế mạnh về sản xuất lúa gạo của tỉnh. Vì vậy, việc xây dựng các mô hình áp dụng đồng bộ các tiến bộ kỹ thuật (TBKT), áp dụng cơ giới hóa đồng bộ, theo chuỗi liên kết trong sản xuất lúa là việc làm rất cần thiết.

Xuất phát từ thực tế trên, trong vụ Xuân năm 2023, Công ty CP Phát triển nông nghiệp và Khuyến nông Việt Nam đã phối hợp với Trung tâm Khuyến nông và các đơn vị địa phương trong tỉnh triển khai thực hiện Dự án “Xây dựng mô hình sản xuất lúa chất lượng theo chuỗi giá trị hàng hóa tại một số tỉnh Bắc Trung Bộ”. Dự án được triển khai tại 4 huyện, gồm xã Thiệu Trung (Thiệu Hóa),  xã Trường Xuân (Thọ Xuân), xã Vĩnh Yên (Vĩnh Lộc) và xã Định Tiến (Yên Định) với quy mô 80 ha và 262 hộ tham gia. Các hộ tham gia mô hình được Nhà nước hỗ trợ 50% giống lúa J02, được tham gia tập huấn kỹ thuật, cấp bao bì đóng gói để thuận tiện cho bao tiêu. Các điểm được lựa chọn là những địa phương có điều kiện đất đai , đồng ruộng phù hợp, thuận lợi tưới tiêu… Mục tiêu của dự án năm 2023 là đưa giống lúa J02 vào thực tế sản xuất; áp gói kỹ thuật cơ giới hóa đồng bộ khép kín bao gồm: Cơ giới hóa khâu làm đất, mạ khay máy cấy, phun thuốc bằng máy bay, cơ giới hóa khâu thu hoạch, tạo thành chuỗi liên kết trong sản xuất phục vụ nội tiêu và xuất khẩu.

Qua 5 tháng triển khai, đã thực hiện xây dựng được 80 ha lúa J02 (20 ha/điểm). Do áp dụng đồng bộ các khâu kỹ thuật như mạ khay máy cấy, bón phân cân đối hợp lý, phun thuốc bằng máy bay, chăm sóc phòng trừ sâu bệnh theo IPM nên cây lúa trong mô hình sinh trưởng phát triển tốt. Qua đánh giá cho thấy giống J02 rất phù hợp với đồng đất địa phương, có khả năng chống chịu với điều kiện ngoại cảnh bất thuận và sâu bệnh. Mặt khác, thông qua mô hình đã hình thành được liên kết giữa người sản xuất với doanh nghiệp, ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm đầu ra giúp nông dân yên tâm đầu tư phát triển sản xuất, tạo chuỗi sản xuất hàng hóa có giá trị kinh tế cao hơn.

Tại các điểm thực hiện mô hình, lúa J02 được đánh giá đạt hiệu quả kinh tế rõ rệt, năng suất trung bình đạt trên 65 tạ/ha, hiệu quả kinh tế tăng 25-30%, lãi tăng hơn so với ngoài mô hình trên 8 triệu đồng/ha. Toàn bộ sản phẩm đã tổ chức thu mua. Mô hình đã giúp nông dân chuyển đổi tư duy từ sản xuất lúa truyền thống manh mún, sang sản xuất tập trung quy mô lớn, thâm canh cùng một loại giống, ứng dụng đồng bộ các tiến bộ khoa học.

Với những thành công bước đầu của dự án, tin tưởng rằng trong thời gian sắp tới sẽ được người dân hưởng ứng, chính quyền địa phương ủng hộ và nhân rộng./.