1. Tóm tắt kết quả, giá trị mang lại
Trong nhiều năm qua Ban quản lý rừng phòng hộ Thường Xuân đã thực hiện công tác giao khoán rừng và đất rừng theo Nghị định 01/NĐ-CP ngày 04 tháng 01 năm 1995; Nghị định 135/2005/NĐ-CP ngày 08 tháng 11 năm 2005; Nghị định số 168/2016/NĐ-CP ngày 27 tháng 12 năm 2016 của Chính phủ quy định về khoán rừng, vườn cây và diện tích mặt nước trong các Ban quản lý rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên nông, lâm nghiệp nhà nước. Góp phần không nhỏ trong công tác xóa đói giảm nghèo trên địa bàn huyện Thường Xuân nói chung và tỉnh Thanh Hóa nói riêng.
Tuy nhiên những năm trước đây công cụ, máy móc phục vụ công tác giao khoán còn thô sơ chưa hiện đại dẫn đến việc sai lệch diện tích, thực địa giao khoán còn xảy ra nhiều, công tác lưu trữ hồ sơ còn công kềnh gây khó khăn không nhỏ trong công tác giải quyết tranh chấp đất đại trên diện tích đã giao khoán của đơn vị.
Chính vì vậy để đáp ứng yêu cầu trong thời đại hiện nay về công tác giao khoán, quản lý hồ sơ giao khoán, giải quyết tranh chấp đất đai tôi đã đưa ra sáng kiến: “ Quản lý hồ sơ giao khoán bằng hệ thống bản đồ số trên phần mền Mapinfor ” .
2. Bối cảnh xuất hiện vấn đề
Công tác giao khoán rừng trước đây thực hiện dựa trên bản đồ giấy, địa bàn cầm tay và xác định thực địa dựa trên các diểm dẫn như: Ao, hồ, khe, suối, đỉnh đồi, dông đồi… dẫn đến còn sai lệch về thực địa như: cấp đất trùng, hộ nhận khoán không nắm rõ thực địa.
Diện tích giao khoán không chính xác do quá trình thực hiện chỉ Scan thông qua giấy bóng mờ và giấy kẻ ly… dẫn đến thường xuyên xảy ra tranh chấp.
Hồ sơ giao khoán cồng kềnh không thể hiện rõ địa điểm, hình thù khu đất giao khoán trên hồ sơ gây không ít khó khăn trong công tác giải quyết tranh chấp.
Sau nhiều năm công tác và học hỏi tôi đã đưa ra sáng kiến nâng cao chất lượng quản lý hồ sơ giao khoán bằng hệ thống bản đồ số trên phần mền Mapinfor để tham mưu cho lãnh đạo đơn vị trong công tác giao khoán rừng và đất rừng.
Chính vì vậy để đáp ứng yêu cầu trong thời đại hiện nay về công tác giao khoán, quản lý hồ sơ giao khoán, giải quyết tranh chấp đất đai tôi tôi xin chia sẻ 01 câu chuyện về: “ Quản lý hồ sơ giao khoán bằng hệ thống bản đồ số trên phần mền Mapinfor ”
3. Cách làm, giải pháp thực hiện
- Các bước thực hiện như sau:
+ Chuẩn bị các thiết bị, công cụ hỗ trợ: Máy tính cài phần mền Mapinfor, bản đồ mền ranh giới đơn vị quản lý, máy định vị GPS.
+ Tiến hành xác định lại ranh giới ngoài thực địa dựa trên cơ sở các lô rừng đã giao khoán trước đây. Đồng thời xác định vị trí giáp ranh và giao thực địa cho các hộ nhận khoán ngay tại thực địa đi qua.
+ Tiến hành số hóa lên bản đồ mền các thông tin: Hình thu khu đất, diện tích, địa điểm khu đất, các thông tin liên quan đến hộ nhận khoán và thông tin về khu rừng giao khoán.
+ Thiết lập lại hồ sơ giao khoán theo mẫu quy định. Trên hồ sơ giao khoán thể hiện được hình thù, vị trí, diện tích giao khoán và đối tượng nhận khoán.
4. Ước tính tổng kinh phí thực hiện
- Đối với phiên bản miễn phí của mền Mapinfor người sử dụng không cần mất phí
5. Kết quả, hiệu quả, giá trị mang lại
- Giúp hộ nhận khoán nắm rõ vị trí lô đất được giao khoán để yên tâm quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.
- Giảm thiểu việc tranh chấp đất đai, xâm lấn đất lâm nghiệp.
- Dễ dàng trong công tác quản lý của đơn vị.
- Tinh gọn hồ sơ giao khoán.
- Giảm thiểu tối đa các chi phí phục vụ cho công tác quản lý hồ sơ giao khoán.
+ Tinh gọn hồ sơ giao khoán, giảm thiểu tối đa sai lệch
+ Giúp hộ nhận khoán nắm rõ vị trí lô đất được giao khoán để yên tâm quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.
+ Giảm thiểu việc tranh chấp đất đai.
+ Dễ dàng trong công tác quản lý của đơn vị.
+ Giảm chi phí phục vụ cho công tác quản lý hồ sơ giao khoán.
6. Bài học kinh nghiệm
- Trước đây, việc quản lý bảo vệ, theo dõi diễn biến, hiện trạng rừng chủ yếu dựa vào bản đồ giấy, sử dụng biểu mẫu trên giấy in truyền thống, bằng các dụng cụ thô sơ như địa bàn cầm tay, thước dây, địa bàn 3 chân… nên rất khó khăn vất vả và sai số lớn, phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm, kỹ năng của người sử dụng cũng như mất nhiều thời gian, kết quả thiếu chính xác. Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý rừng còn hạn chế, nền bản đồ gốc, các thuộc tính của dữ liệu chưa đầy đủ, cũng như chất lượng bản đồ số hóa chưa cao, các thiết bị cần thiết để phục vụ cho công việc như máy định vị GPS còn thiếu, việc kiểm tra rừng chủ yếu sử dụng bản đồ giấy, sau đó lại phải kết hợp với tọa độ máy GPS để xác định vị trí điểm, vừa thiếu chính xác vừa khó khăn trong việc xác định diện tích, vị trí hiện trạng rừng thay đổi.
- Cùng với việc phát triển nhanh của khoa học công nghệ, các máy móc trang thiết bị ngày càng nhiều loại và hiện đại hơn. Ban quản lý rừng phòng hộ Thường Xuân cũng đã tích cực trong việc ứng dụng công nghệ trong việc cập nhật diễn biến rừng, xây dựng bản đồ quy hoạch rừng và đất lâm nghiệp phục vụ cho công tác quản lý, đặc biệt là ứng dụng phần mềm Mapinfor tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ, viên chức trong đơn vị dễ dàng thực hiện nhiệm vụ chuyên môn với chi phí thấp, hiệu quả cao. Qua nghiên cứu, ứng dụng rút ra bài học kinh nghiệm như sau:
+ Thực hiện tốt việc đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ để nâng cao năng lực cho cán bộ, viên chức trong đơn vị.
+ Nhân rộng mô hình ứng dụng phần mềm cho tổ đội bảo vệ rừng tại thôn bản trong công tác bảo vệ rừng.
+ Khuyến khích cán bộ đơn vị mạnh dạn đăng ký, đề xuất các ý tưởng nghiên cứu, sáng tạo, ứng dụng mới phục vụ cho lĩnh vực chuyên môn.
7. Khuyến nghị, định hướng phát triển, nhân rộng bài học thành công
- Tiếp tục tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin; đặc biệt là sử dụng các phần mềm ứng dụng, thiết bị, ảnh viễn thám trong công tác theo dõi diễn biến rừng, phòng cháy chữa cháy rừng và phát hiện các vụ vi phạm về phá rừng, khai thác rừng trái pháp luật.
- Tiếp tục tổ chức tập huấn, hướng dẫn sử dụng các phần mềm về GIS trong lâm nghiệp cho toàn lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách nhằm nâng cao hơn trình độ cho người sử dụng.
- Đề xuất UBND các cấp, Sở Nông nghiệp &PTNT quan tâm, hỗ trợ kinh phí hàng năm để trang cấp các nguồn ảnh vệ tinh có chất lượng cao phục vụ công tác quản lý bảo vệ rừng. Kinh phí trang cấp bổ sung các công cụ cho lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách còn thiếu như điện thoại, máy tính bảng, Flaycam…